Milli Savunma Bakanlığı’nın duyurusuna göre, Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait bir C-130 askeri kargo uçağı, Gürcistan-Azerbaycan sınırında 20 personelle birlikte düştü. Bu acı gelişme, C-130 tipi uçakların hem teknik özelliklerini hem de geçmiş kazalarını yeniden gündeme taşıdı.
C-130 Hercules Nedir?
C-130 Hercules, Amerikan savunma şirketi Lockheed Martin tarafından geliştirilen ve 1956’dan bu yana kullanılan çok amaçlı bir askeri nakliye uçağıdır.
İlk uçuşu: 1954
Resmi hizmete giriş: Aralık 1956
Kullanıcı ülkeler: 70’ten fazla ülke
Teslim edilen toplam uçak sayısı: 2.500’ün üzerinde
Teknik Özellikleri
| Özellik | Değer |
|---|---|
| Uzunluk | 29 metre |
| Kanat açıklığı | 40 metre |
| Boş ağırlık | 34 ton |
| Azami kalkış ağırlığı | 79 ton |
| Menzil | ~4.000 kilometre |
| Havada kalma süresi | Yaklaşık 10 saat |
| Motor | Dört pervaneli |
Taşıma Kapasitesi
ABD Hava Kuvvetleri'ne göre bir C-130:
92 yolcu
72 tam teçhizatlı asker
64 paraşütçü
Büyük zırhlı araçlar, helikopter parçaları ve ağır kargoları taşıyabiliyor.
Ayrıca orman yangınlarıyla mücadele, hava ambulans görevi ve acil yardım operasyonlarında da kullanılabiliyor.
Türkiye’nin C-130 Envanteri
Türk Hava Kuvvetleri, C-130 uçaklarını 1964’ten itibaren kullanmaya başladı.
İki model: C-130B ve C-130E
Toplam sayı: 19 adet (TRT Haber'e göre)
Ek alım: 2012’de Suudi Arabistan’dan 6 adet C-130E
Son alım: 2025’te İngiltere’den 12 adet C-130J Super Hercules (modernizasyon sürecinde)
Bu uçaklar, Kayseri 222’nci Filo Komutanlığı bünyesinde görev yapıyor ve her altı yılda bir bakım ve modernizasyona giriyor. Uçakların 2040 yılına kadar hizmette kalması planlanıyor.
C-130 Kazaları: Tarihten Örnekler
C-130 Hercules uçakları bugüne kadar pek çok ölümlü kazaya karıştı:
1982 (Türkiye): Erzurum - İncirlik hattında bir C-130H düştü. 27 kişi hayatını kaybetti.
2014 (Cezayir): 77 ölü, 1 kurtulan.
2021 (Filipinler): İniş sırasında düşen uçakta 50 kişi öldü, yerde 3 kişi daha yaşamını yitirdi.
Son Kaza: Gürcistan’da Türk Uçağı Düşmesi
11 Kasım 2025’te Türk Hava Kuvvetleri’ne ait bir C-130E modeli Gürcistan-Azerbaycan sınırında düştü. Uçakta 20 askeri personel bulunuyordu. Kurtulan olup olmadığına dair henüz resmi bir açıklama yapılmadı.
Sonuç
C-130 Hercules, dünyada en yaygın kullanılan askeri nakliye uçaklarından biri olsa da, yaşadığı kazalar uçuş güvenliği ve bakım süreçlerinin ne kadar önemli olduğunu hatırlatıyor. Türkiye’nin bu uçakları modernize ederek envanterde tutma kararı, maliyet ve operasyonel esneklik açısından avantaj sağlasa da, güvenlik tedbirlerinin artırılması yönünde kamuoyu beklentisi de artıyor.