Türkiye'nin F-35 programına yeniden katılması, uluslararası savunma işbirliği bağlamında önemli bir gelişme olarak öne çıkıyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Beyaz Saray'da gerçekleştirdiği görüşmede bu konuda atılacak adımlar gündeme geldi. Türkiye, F-35 programına dönmek ve bu kapsamda uçak tedarik etmek istiyor. Bu durum, hem bölgesel güvenlik dinamiklerini hem de Türkiye'nin savunma sanayisini etkileyebilir.
F-35 Programının Önemi ve Türkiye'nin Rolü
F-35 programı, dünya genelinde birçok ülkeden savunma şirketinin katılımını sağlayarak gelişmiş savaş uçağı teknolojisini bir araya getiriyor. Türkiye, program dahilinde 35 savunma şirketi aracılığıyla uçakların parçalarını üretmeyi planlamıştı. Ayrıca, Eskişehir’de bulunan bir merkezde uçakların bakım ve ikmal hizmetlerinin verilmesi öngörülüyordu. Ancak, uygulanan yaptırımlar nedeniyle Türkiye, bu programdan çıkarıldı ve 1 milyar 400 milyon dolar ödeme yapmasına rağmen 6 adet F-35 uçağını teslim alamadı.
Yeni Tedarik Planları ve İlişkiler
Türkiye, ABD'den 40 adet F-35 ve 40 adet F-16 Viper savaş uçağı tedarik etmeyi planlıyor. Bu süreçte Ankara ve Washington arasındaki müzakereler devam ediyor. F-16 savaş uçaklarının fiyatları üzerine süren görüşmeler, iki ülke arasındaki savunma işbirliğinin geleceği açısından kritik bir öneme sahip. Türkiye’nin F-35 programına dönme isteği, bu müzakerelerin seyrini de etkileyebilir.
Askeri ve Stratejik Değerlendirmeler
Emekli Korgeneral Erdoğan Karakuş, Türkiye'nin F-35 programına dönüş ihtimalini değerlendirirken, ABD'nin coğrafi konum itibarıyla Türkiye'deki gelişmeleri dikkatle izlediğini belirtti. Karakuş, Trump’ın Rusya-Ukrayna savaşına dair söylediklerinin ardından Türkiye'nin stratejik konumunu güçlendirmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, Rusya’nın kuzeydeki hava sahası ihlalleri ve dron gönderimleriyle artan bölgesel gerilimin, NATO ülkelerini savunma sanayilerini güçlendirmeye yönlendirdiğini ifade etti.
Yunanistan ve İsrail'in Türkiye'ye yönelik açıklamalarının da göz önünde bulundurulması gerektiğini belirten Karakuş, Trump’ın F-35 programına dönülmesi konusunda herhangi bir engel olmadığını, Kongre’nin tutumunun değişebileceğini dile getirdi. Bu bağlamda Türkiye'nin F-35'lere ve bu teknolojiye sahip olmasının, bölgedeki dengeleri Türkiye lehine değiştirebileceği ifade ediliyor.
Sonuç olarak, Türkiye'nin F-35 programına dönüşü, bölgesel güvenlik ve uluslararası ilişkiler açısından önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor. ABD ile yürütülen müzakereler ve yapılan değerlendirmeler, iki ülke arasındaki savunma işbirliğinin geleceği üzerinde belirleyici bir etkide bulunabilir.
