İNFAZ PAKETİ

(7242 SAYILI CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA KANUN İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN)

7242 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 14.04.2020 tarihinde TBMM tarafından kabul edilmiş ve 15.04.2020 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğü girmiştir.

Söz konusu yasa; toplamda 69 maddeden oluşmaktadır. Bu yasa; birçok suçtan hükümlü olanların, cezalarında ciddi anlamda indirimlerin yapılması, ayrıca bu yasa sayesinde birtakım suçlarlar hariç, denetimli serbestliğin bir kereye mahsus 1 yıldan 3 yıla çıkarılması, yine bu yasa ile Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle açık cezaevi infaz kurumunda bulunan hükümlülerin, şimdilik 31.05.2020 tarihine kadar izinli sayılmasına imkan tanınması ve yaklaşık 90 bin hükümlünün tahliyesin sağlayacak olması gibi önemli düzenlemeler içermektedir.

Bu yasa düzenlemesi içerisinde yer alan ve toplamda 69 maddeden oluşan 7242 sayılı yasa ile yapılan değişiklikler ve getirilen yenilikler özetle şu şekildedir;

1- 01.09.2020 tarihinden itibaren iş durumu ve ceza infaz kurumu kıstasıyla belirlenen il ve ilçelerde müstakil infaz hakimlikleri kurulacaktır. İnfaz Hakimlikleri; ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde bulunan hükümlü ve tutuklular hakkında yapılan işlemlere ve infaz savcılığının kararlarına yönelik şikayetleri inceleyecek ve karar bağlayacak, ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin kararları alacak ve işlemleri yapacaktır. Ödenmeyen adli para cezasının hapse çevrilmesine ilişkin kararı, hükmü veren mahkeme değil infaz hakimliği karar verecektir. İnfaz hakimliği kararlarına karşı 7 gün içerisinde CMK hükümlerine göre itiraz yoluna gidilebilir. Genel olarak hükümlüler, hüküm özlüler ve tutuklular hakkında ceza infaz kurumlarında yapılacak işlemlerde ve verilecek kararlarda aktif ve etkili bir infaz hakimliği sistemine geçilecektir.

2- Kasten yaralama suçunun (TCK Madde 86/3) nitelikli hallerine 'canavarca hisle kasten yaralama' (f bendi) eklenmiştir. Kasten Yaralama suçunun nitelikli hallerinde verilecek ceza yarı oranında arttırılıyorken ''canavarca hisle yaralama'' (f bendi) suçu bakımından ise verilecek ceza bir kat arttırılacaktır.

3- Kasten yaralama suçu sonucunda ölüm meydana gelmesi halinde verilecek cezanın üst sınırı 16 yıldan 18 yıla çıkarılmıştır (TCK Madde 87/4).

4- Suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve yönetme suçu cezasının alt sınırı 2 yıldan 4 yıla, üst sınırı 6 yıldan 8 yıla çıkarılmıştır (TCK Madde 220/1). Yine suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma suçu cezasının alt sınırı 1 yıldan 2 yıla, üst sınırı 3 yıldan 4 yıla çıkarılmıştır (TCK Madde 220/2).

5- Tefecilik suçunun cezasının üst sınırı 5 yıldan 6 yıla çıkarılmış, hapis cezası ile birlikte verilecek para cezasının da alt sınırı 500 gün karşılığı olarak belirlenmiştir (TCK Madde 241/1). Yine Tefecilik suçunun örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde cezanın bir kat arttırılmasına ilişkin nitelikli hal eklenmiştir (TCK Madde 241/2).

6- Ağır hasta, engelli şüpheliler ile gebe veya doğurduğu tarihten itibaren 6 ay geçmemiş bulunan kadın şüpheliler tutuklanmayarak haklarında adli kontrol kararı verilebilecektir. (CMK Madde 109/Mülga 4) .

7- Terör suçları, örgüt kurmak, yönetmek ve örgüte üye olmak suçları, örgütlü suçlar, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlardan mahkum olanlar ile ikinci defa mükerrir olanlar ve koşullu salıverilme kararının geri alınması nedeniyle cezası aynen infaz edilenler hariç olmak üzere kasıtlı suçlardan toplamda 3 yıl veya daha az hapis cezası bulunan hükümlüler doğrudan açık cezaevine alınacaktır.

8- Taksirli suçlardan dolayı 5 yıl veya daha az hapis cezası bulunan hükümlüler doğrudan açık cezaevine alınacaktır.

9- Adli para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilenler doğrudan açık cezaevine alınacaktır.

10- Taahhüdü ihlal, nafakayı ödememek gibi tazyik hapsine tabi olanlar doğrudan açık cezaevine alınacaktır.

11- 10 yıl ve daha fazla hapis cezasına mahkum olanlar ile Terör suçları, örgüt kurmak, yönetmek ve örgüte üye olmak suçları, örgütlü suçlar, kasten öldürme suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, uyuşturucu imalatı ve ticareti suçlarından mahkûm olanlar, idare ve gözlem kurulu kararı ile infaz hakiminin onayından sonra açık cezaevine geçebilecektir.

12- Gebe olan veya doğumdan itibaren 1 yıl 6 ay geçmemiş olan kadınların cezalarının infazı ertelenecektir.

13- Cumhuriyet Savcısı tarafından diğer sebeplerle hapis cezasının ertelenmesine ilişkin süre 6 aydan 1 yıla çıkarılmıştır.

14- Hakkında yakalama bulunan hükümlünün yakalanabilmesi için Cumhuriyet Savcısı veya Sulh Ceza Hakimi emriyle evde, iş yerinde ve kamuya açık alanlarda arama yapılabilecektir.

15- Hükümlüler hakkında 1 günden 10 güne kadar hücreye koyma cezasını gerektiren eylemler arasına ''kuruma alkol sokmak, kurumda alkol bulundurmak veya kullanmak'' eylemi de eklenmiştir.

16- Çocuk hükümlülerin ceza infaz kurumunda ana, baba ve kardeşleriyle olan aile görüşmesi en geç 2 ayda bir iken en geç ayda 1 olmuştur.

17- Hükümlülerin kendi istekleri ile bulundukları kurumdan başka bir kurumlara nakledilebilmeleri için; koşullu salıverilmelerine 5 aydan az süre kalmamış olması koşulu, ceza infaz kurumlarında bulunulması gereken sürenin 3 aydan fazla olması koşulu ile değiştirilmiştir. Yani önceden hükümlülerin isteğe bağlı nakli için, koşullu salıverilmelerine 5 aydan fazla süre kalmış olması gerekiyorken, bundan sonra koşullu salıverilmesine 3 aydan fazla süre kalanlar nakil talep edebileceklerdir.

18- Basın İlan Kurumu aracılığıyla resmi ilan ve reklam yayınlama hakkı bulunan gazeteler ceza infaz kurumuna kabul edilecektir. Önceden sadece kurum güvenliğini tehlikeye sokmayan ve müstehcen içeriği olmayan yayınlar verilebiliyordu.

19- Hükümlülerin, derhal telefonla görüşmesini gerektiren hallere ''salgın hastalık'' da eklenmiştir.

20- Kapalı cezaevindeki hükümlüler dini bayramlarda, yılbaşında, doğum gününde ve genel zamanda 2 ayda bir cezaevi için tehlikeli olmayan bir hediyeyi kabul etme hakkına sahip olacaktır.

21- 10 günlük mazeret izni kullanmak isteyen hükümlülerin iyi halle geçirmiş olacakları süre 1/5'ten 1/10'a düşürülmüştür.

22- Hükümlülerin ana, baba, eş, kardeşinin hastalığı nedeniyle verilebilecek ziyaret izninin sayısı 1'den asgari bir ay arayla 2'ye çıkarılmıştır.

23- Açık cezaevinde bulunan hükümlülerin 3 ayda bir kullandıkları izin hakkı 3 günden 7 güne çıkarılmıştır. Hastalık veya doğal afet gibi zorunlu hallerde bu izinler birleştirilerek kullandırılabilir.

24- İçtima ve mahsup kararlarının verilmesi yetkisi hükmü veren mahkemeler, istinaf mahkemeleri ve Yargıtay'dan alınarak infaz hakimliklerine verilmiştir.

25- Kamuya yararlı bir işte çalışan hükümlülerin çalıştığı her 2 saat 1 gün sayılacaktır. Hükümlü günde en az 2, en fazla 8 saat olacak şekilde çalışabilecektir.

26- Hükümlü ceza infaz kurumundan ayrıldıktan sonra, talebinde belirttiği denetimli serbestlik müdürlüğüne başvurması gerek süre 3 günden 5 güne çıkarılmıştır. Bununla birlikte geçici olarak 01.01.2021 tarihine kadar denetimli serbestlik müdürlüğüne başvurma süresi 25 güne çıkarılmıştır.

27- Hükümlü hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlandıktan alt sınırı 1 yıl veya daha fazla hapis cezası gerektiren kasıtlı bir suçtan dolayı hakkında kamu davası açılması halinde infaz hakimliğince hükümlünün açık cezaevine gönderilmesine karar verilebilir.

28- Hükümlüler, süreli hapis cezalarının 2/3'ü yerine yarısını (1/2'sini) ceza infaz kurumunda çektikleri takdirde koşullu salıverilmeden yararlanabileceklerdir.

Ayrıca; Kasten öldürme suçları (TCK m. 81, 82 ve 83), neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu (TCK m. 87/2-d), işkence ve eziyet suçları (TCK m. 94, 95, 96), cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar (TCK m. 102, 104, 105 ancak 102/2, 104/2, 104/3 hariç), cinsel dokunulmazlığa karşı suçlardan hükümlü çocuklar (TCK m. 102, 103, 104, 105), özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı işlenen suçlar (TCK m. 132,133, 134, 135, 136, 137, 138), uyuşturucu madde imalatı ve ticareti suçlarından hükümlü çocuklar (TCK m. 188), devlet sırlarına karşı işlenen suçlar ve casusluk suçları (TCK m. 326, 329), terör suçlarından hükümlü çocuklar, ve MİT kanunu kapsamına giren suçlar bakımından hükümlü olanlar için koşullu salıverilme oranı 3/4 yerine 2/3 olarak uygulanacaktır.

Ancak; Terör suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar (TCK m.102/2, 104/2, 104/3) ve uyuşturucu madde imalatı ve ticareti suçları yönünden ise uygulanmakta olan 3/4'lük oran değişmemiştir.

29- Mükerrer suçlarda koşullu salıverilme oranı 3/4 yerine 2/3 olacaktır. Ancak, koşullu salıverilme oranı 2/3'ten fazla olan suçlar bakımından tabi oldukları koşullu salıverilme oranı uygulanacaktır (Mesela 1. Suç tehdit 2. Suç uyuşturucu madde ticareti ise, uyuşturucu madde ticareti suçunun koşullu salıverilme oranı olan 3/4 uygulanacaktır.).

30- Kasten işlenen suçlarda 1 yıl 6 ay ve daha az, taksirle öldürme hariç taksirle işlenen suçlarda 3 yıl ve daha az hapis cezalarının hükümlünün talep etmesi halinde Cuma günü saat 19:00'dan Pazar günü saat 19:00'a kadar hafta sonları veya hafta sonları hariç her gün saat 19:00'dan ertesi gün saat 07:00'a kadar geceleri cezaevinde infaz edilebilecektir.

31- Terör suçları, örgütlü suçlar, cinsel suçlar hariç olmak üzere kadın, çocuk veya 65 yaşını bitirmişlerin mahkûm oldukları toplam 1 yıl ve daha az hapis cezasının infazında ev hapsi uygulanabilecektir. Terör suçları, örgütlü suçlar, cinsel suçlar hariç olmak üzere 70 yaşını bitirmişlerin mahkûm oldukları toplam 2 yıl ve daha az hapis cezasının infazında ev hapsi uygulanabilecektir. Terör suçları, örgütlü suçlar, cinsel suçlar hariç olmak üzere 75 yaşını bitirmişlerin mahkûm oldukları toplam 4 yıl ve daha az hapis cezasının infazında ev hapsi uygulanabilecektir.

32- Bakıma muhtaç ağır hasta ve engellilerin mahkûm oldukları 5 yıl ve daha az hapis cezasının infazında ev hapsi uygulanabilecektir.

33- Kasten öldürme suçları (TCK m. 81, 82, 83), altsoya, üstsoya, eşe, kardeşe ve engelliye karşı işlenen kasten yaralama suçu ve neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçları, neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu (TCK m. 87/2-d), işkence ve eziyet suçları (TCK m. 94, 95, 96), cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar (TCK m. 102, 103, 104, 105), özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı işlenen suçlar (TCK m. 132,133, 134, 135, 136, 137, 138), uyuşturucu madde imalatı ve ticareti suçu (TCK m. 188), terör suçları kapsamına giren suçlar hariç olmak üzere; 30/03/2020 tarihinden önce işlenen suçlar nedeniyle koşullu salıverilmesine 3 yıl kalan mahkumlar denetimli serbestlikten yararlanabilecektir. Yani denetimli serbestlikten yararlanma süresi 1 yıldan 3 yıla çıkarılmıştır.

Örneğin; Hırsızlık suçundan 6 yıl hapis cezası verilen bir hükümlü, önceden 4 (2/3) yılını cezaevinde çektikten sonra koşullu salıverilebiliyorken, bundan sonra 3 (1/2) yılını çektikten sonra koşullu salıverilecektir. Kalan bu son 3 yılı da denetimli serbestlikte geçirecektir. Dolayısıyla 6 yıl hapis cezası alan bir hükümlü cezaevine girip aynı gün içerisinde tahliye olabilecektir ( (6x1/2)-3=0 ).

Örneğin; Uyuşturucu madde ticaretinden 12 yıl hapis cezası alan bir hükümlü, 9 (3/4) yılını cezaevinde çektikten sonra koşullu salıverilecek ve son 1 yılı da denetimli serbestlikte geçirecektir. Böylece 8 yıl cezaevinde kaldıktan sonra tahliye olabilecektir. Bu hükümlünün çocuk olması halinde 12 yılın 2/3 yani 8 yıl sonra koşullu salıverilecek ve son 1 yılını denetimli serbestlikte geçirecektir. Böylece 7 yıl cezaevinde kaldıktan sonra tahliye olabilecektir.

Örneğin; Yağma suçundan 10 yıl hapis cezası verilen bir hükümlü, 10 yılın yarısını (1/2) cezaevinde çekip koşullu salıverilecektir, son 3 yılını da denetimli serbestlikte geçirecektir. Böylece 2 yıl cezaevinde kaldıktan sonra tahliye olabilecektir.

Örneğin; Terör suçları kapsamına giren bir suçtan 8 yıl ceza verilen bir hükümlü ¾ yani 6 yıl sonra koşullu salıverilecektir, son 1 yılını da denetimli serbestlikte geçirecektir. Böylece 5 yıl cezaevinde kaldıktan sonra tahliye olabilecektir.

34- Kasten öldürme suçları, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı işlenen suçlar ile terör suçları kapsamına giren suçlar hariç olmak üzere; 30/03/2020 tarihinden önce işlenen suçlar nedeniyle koşullu salıverilmesine 4 yıl kalan 0-6 yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ve 70 yaşını bitirmiş hükümlüler denetimli serbestlikten yararlanabilecektir. Yani bu kapsama giren hükümlüler için denetimli serbestlikten yararlanma süresi, 2 yıldan 4 yıla çıkarılmıştır.

35- Çocuk hükümlülerin koşullu salıverilme süresinin hesaplanmasında, hükümlü 15 yaşını dolduruncaya kadar cezaevinde geçirdiği 1 gün 3 gün ; 18 yaşını dolduruncaya kadar geçirdiği 1 gün 2 gün olarak sayılacaktır.

36- Adli Tıp Kurumu raporuyla belirlenmiş ağır hastalık, engellilik ve yaşlılık nedeniyle tek başına hayatını idame ettiremeyenlerin cezalarının tamamı üst sınır gözetilmeksizin denetimli serbestlik yoluyla infaz edilebilecektir.

37- Açık cezaevindeki hükümlüler, kapalı cezaevinden açık cezaevine geçmeye hak kazanan hükümlüler ve bu düzenlemeyle denetimli serbestlikten yararlanacak olan hükümlüler Koronavirüsü (Covid-19) nedeniyle şimdilik 31/05/2020 tarihine kadar izinli sayılacaktır. Şuan ve bu düzenlemenin uygulanması neticesinde açık cezaevine alınacak olan hükümlüler Koronavirüs salgını nedeniyle şimdilik 31.05.2020 tarihine kadar evlerinde kalacaklardır. Bu salgının devam etmesi halinde Adalet Bakanlığı tarafından bu süre 2 ayı geçmemek suretiyle 3 kez uzatılabilir. Koronavirüs salgını geçtikten sonra hükümlüler, tekrar cezaevine gidecek olup cezalarının infazına devam edilecektir. İzinde geçirilen süreler hükümlülükte geçirilmiş sayılacaktır.

38- Kaçakçılık suçlarında eşyanın değerinin hafif olması halinde verilecek ceza yarısına kadar, pek hafif olması halinde üçte birine kadar indirilecektir.

39- Mükerrirler ve örgütlü suçlar hariç olmak üzere kaçakçılık suçlarından dolayı etkin pişmanlık göstererek suç konusu eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı kadar parayı Devlet Hazinesi'ne soruşturma bitene kadar ödeyenlerin cezası yarı oranında, kovuşturma sonunda hüküm verilene kadar ödeyenlerin cezası üçte bir oranında indirilecektir.
-Haklarında daha önce hüküm verilen ve dosyası infaz aşamasında olanlar da 14/07/2020 tarihine kadar suç konusu eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı kadar parayı Devlet Hazinesi'ne yatırarak faydalanabileceklerdir. Yargıtay'daki ve istinaftaki tüm dosyalar da bu konuda değerlendirme yapılması için mahkemesine gönderilecektir. Yani Kaçakçılıkla mücadele kanununa muhalefet suçundan ceza alıp da dosyası üst mahkeme de olan kişiler, 90 gün içerisinde kurum zararını gidererek bu indirimlerden faydalanabileceklerdir

Örneğin; 5607 sayılı kaçakçılık kanununa muhalefet suçundan hakkında 3 yıl hapis cezası verilip şuan dosyası Yargıtay'da veya istinafta olan kişiler, 90 gün içerisinde kurum zararını giderip verilecek cezayı 2 yıla (1/3 oranında indirim) indirebileceklerdir.

Av. Ömer YILMAZ