Türkiye'nin hukuk sistemini etkileyen en önemli gelişmelerden biri olan 11. Yargı Paketi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilmesinin ardından Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Uzun bir süredir kamuoyunun ve hukuk çevrelerinin merakla beklediği düzenleme, infaz politikaları ve ceza hukukunda önemli değişiklikler içeriyor. Peki, 11. Yargı Paketi hangi maddeleri kapsıyor ve kimleri etkiliyor? İşte detaylar.
11. Yargı Paketi Hakkında Genel Bilgiler
11. Yargı Paketi, TBMM Genel Kurulu'na ilk haliyle 38 madde olarak sunulmuştu. Ancak, yapılan görüşmeler sırasında bazı maddeler revize edilerek metinden çıkarıldı. 5651 Sayılı Kanun çerçevesinde Anayasa Mahkemesi'nin iptalleri dikkate alınarak, 30, 31 ve 32. maddeler tekliften çıkarıldı ve bu maddelerin yerine 5 yeni madde eklenerek düzenleme güncellendi. Yasa, özellikle 31 Temmuz 2023 tarihinden önce işlenen suçlar için önemli yenilikler sunuyor.
Öne Çıkan Maddeler
Yürürlüğe giren 11. Yargı Paketi'nin bazı önemli maddeleri arasında infaz ve denetimli serbestlik düzenlemeleri, dolandırıcılık suçlarına ilişkin yeni düzenlemeler ve sosyal güvenlik konularında yapılan değişiklikler bulunuyor. Özellikle, 31 Temmuz 2023 tarihinden önce işlenmiş suçlar nedeniyle hüküm giymiş olan bireyler için denetimli serbestlikten 3 yıl erken yararlanma imkanı tanınıyor. Bu düzenleme, yaklaşık 50 bin kişinin tahliye edilmesini sağlayabilir.
İnfaz ve Denetimli Serbestlik Düzenlemeleri
Yargı Paketi ile getirilen infaz düzenlemesi, hüküm giymiş olanların denetimli serbestlikten daha erken yararlanmalarını mümkün kılıyor. Bu uygulama, infaz rejiminde önemli değişiklikler sağlaması bekleniyor. Daha önceki düzenlemelerden faydalanamayan yaklaşık 55 bin hükümlü de bu kapsama alınmış durumda.
IBAN Mağdurlarına İlişkin Düzenleme
Düzenlemenin bir diğer önemli unsuru ise "IBAN mağdurları" olarak bilinen bireyleri kapsıyor. TCK 158. madde uyarınca nitelikli dolandırıcılık suçları, ağır ceza mahkemelerinden asliye ceza mahkemelerine devredilerek, bu tür davaların daha hızlı ve etkili bir şekilde çözüme kavuşturulması hedefleniyor. Böylelikle, dolandırıcılık mağduru olan genç sanıkların davaları mevcut mahkemelerde sonuçlandırılacak.
Sosyal Güvenlik ve Borç Affı
Yargı Paketi, sosyal güvenlik alanında da önemli adımlar atıyor. 1 Ocak 2016'dan önceye ait genel sağlık sigortası prim borçları ile birlikte gecikme cezası ve zamlarının tahsilinden vazgeçildi. Bu düzenleme, yaklaşık 1 milyon 477 bin vatandaşı kapsıyor ve toplamda 3,2 milyar TL tutarında borcun silinmesine yol açıyor.
Diğer Önemli Düzenlemeler
Çocukların suçta kullanılmasına ilişkin düzenlemeler de pakette yer alıyor. Örgüt faaliyeti kapsamında çocukların istismar edilmesi durumunda, örgüt yöneticilerine verilecek ceza artırılıyor. Ayrıca, meskun mahalde ateş açma suçu için hapis cezası getiriliyor ve trafik suçları için yeni düzenlemeler hayata geçiriliyor.
Yargı Paketinin Kapsamı
11. Yargı Paketi, infaz düzenlemeleri açısından geniş bir hükümlü grubunu etkiliyor. Düzenlemeden yararlanabilecek kişiler arasında 31 Temmuz 2023 ve öncesinde suç işlemiş olanlar, hükmü kesinleşmediği için önceki düzenlemelerden faydalanamayan hükümlüler ve genel sağlık sigortası prim borcu bulunan vatandaşlar yer alıyor. Ancak, TBMM görüşmeleri sırasında Covid düzenlemesinin kapsamının daraltılması sonucu bazı grupların düzenlemeden yararlanamayacağı belirtiliyor.
27. Madde Üzerine Tartışmalar
Yargı Paketi'nin en çok tartışılan maddelerinden biri olan 27. madde, TBMM Genel Kurulu'nda yapılan görüşmelerde değişikliğe uğramış ve bu doğrultuda bazı öneriler değerlendirilmiştir. Bu durum, paketin genel içeriği ve uygulama süreci üzerinde etkili olmuştur.
