İran, Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye ödülü kazanmış yönetmen Cafer Panahi'yi "devlete karşı propaganda faaliyetleri" yürüttüğü gerekçesiyle bir yıl hapis cezasına mahkum etti. Bu karar, uluslararası sanat camiasında geniş yankı buldu ve Panahi'nin özgürlük mücadelesini yeniden gündeme taşıdı.
Mahkeme Kararı ve Yasağı
İran Devrim Mahkemesi tarafından alınan karar doğrultusunda, 65 yaşındaki yönetmenin hapis cezası yanında, 2 yıllık yurt dışı çıkış yasağı ve herhangi bir siyasi ya da sosyal gruba üyeliğinin yasaklanması da yer alıyor. Panahi'nin avukatı Mustafa Nili, mahkeme kararına itiraz edeceklerini duyurdu. Bu durum, Panahi'nin sanatsal kariyeri ve uluslararası projeleri üzerinde ciddi bir kısıtlama anlamına geliyor.
Ödüllü Filmleri ve Kariyeri
Cafer Panahi, 2023 Cannes Film Festivali'nde "It Was Just An Accident" adlı filmiyle Altın Palmiye ödülünü kazanarak önemli bir başarıya imza atmıştı. Bu ödül, 1997 yılında Abbas Kiyarüstemi'nin "Kirazın Tadı" filmi ile elde edilen başarıdan sonra gelen ilk Altın Palmiye ödülüydü. Panahi’nin sineması, İran'daki toplumsal sorunları cesurca ele almasıyla biliniyor ve bu nedenle sık sık baskılara maruz kalıyor.
Geçmişteki Tutuklamaları ve Mücadelesi
Cafer Panahi, 2003 yılından bu yana İran hükümetiyle birçok kez karşı karşıya gelmiştir. İki kez tutuklanmış ve "devlete karşı propaganda" suçlamasıyla film yapması yasaklanmıştır. En son olarak, 2022-2023 yıllarında arkadaşı olan yönetmen Muhammed Resulof’un tutuklanmasını protesto ettiği için 7 ay cezaevinde kalmıştır. Bu süre zarfında Panahi, açlık grevi yaparak durumuna dikkat çekmiştir.
Uluslararası Platformlardaki Etkisi
Panahi, "This Is Not a Film", "No Bears" gibi eserleriyle ve 2015 Berlin Film Festivali’nde Altın Ayı kazanan "Taxi Tehran" filmiyle tanınmaktadır. Tüm bu baskılara rağmen, sanatçı film üretmeye devam etmektedir. Fransa'da yaşayan Panahi'nin, önümüzdeki günlerde Marakeş Film Festivali’ne katılması bekleniyor. Festivalde, ödüllü filminin gösteriminin ardından bir söyleşi gerçekleştirmesi planlanıyor. Bu etkinlik, Panahi'nin sanatsal duruşunu sergilemesi açısından önemli bir fırsat sunmaktadır.
