Arnavutluk, başbakan Edi Rama'nın yeni kabinesinde yapay zeka ile geliştirilmiş bir sanal bakanı atayarak tarihi bir adım attı. 2023 Mayıs ayında yapılan seçimlerde dördüncü kez zafer elde eden Rama, yeni kabinesinin üyelerini tanıttı. Bu kabinede dikkat çeken en önemli gelişme ise, geleneksel bakanlık sistemine alternatif olarak yapay zeka destekli bir dijital asistanın dahil edilmesi oldu.
Yapay Zeka Destekli Dijital Asistan: Diella
Rama, Ocak ayından bu yana Arnavutluk'un e-devlet platformu olan E-Albania üzerinden hizmet veren "Diella" adlı dijital asistanın artık kabinede yer alacağını duyurdu. Diella, kamu ihalelerinin denetlenmesi ve yolsuzlukla mücadele amacıyla görev alacak. Başbakan, "Diella, fiziksel olarak mevcut olmayan ve yapay zeka tarafından sanal olarak oluşturulan ilk kabine üyesi" ifadelerini kullandı. Diella'nın isminin Arnavutça "Güneş" anlamına geldiği de dikkat çekici bir detay olarak kaydedildi.
Kamu İhalelerinde Şeffaflık ve Yolsuzlukla Mücadele
Edi Rama, Diella'nın Arnavutluk'un kamu ihalelerinin yüzde 100 yolsuzluktan arınmış bir ülke haline gelmesine yardımcı olacağını belirtti. Ayrıca, Diella'nın kamu ihalelerine ilişkin tüm kararlarda görev alacağı ve bu süreçlerin tamamen şeffaf bir şekilde yürütüleceği vurgulandı. Hükümet, Diella'nın işleyişinin insan denetimine tabi olup olmayacağı konusunda henüz bir açıklama yapmadı.
Diella'nın Önceki Başarıları
Diella, Arnavutluk'un e-Albania dijital platformu üzerinden bugüne kadar 36 bin 600 belge düzenlenmesine ve yaklaşık bin hizmet sunulmasına yardımcı oldu. Kamu hizmetlerinde etkinliği artırmayı hedefleyen bu dijital asistan, geleneksel bürokratik süreçlerin hızlandırılmasına katkıda bulunmayı amaçlıyor. Ancak, Diella'nın işlemlerinin güvenliği ve manipülasyon riskleri hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmamış olması, endişeleri de beraberinde getiriyor.
Arnavutluk'un bu yenilikçi adımı, yapay zekanın kamu yönetiminde nasıl bir rol üstlenebileceğine dair önemli bir örnek teşkil ediyor. Diella'nın etkileri ve uygulamaları, gelecekte diğer ülkeler için de bir model oluşturabilir.
